کد مطلب:2415 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

معمار و نباكننده خانه كعبه چه كساني بودند. ظاهرا هر چند مرتبه تخريب شده است معماران آن چه كساني بوده اند؟

نخستين خانه اي كه جهت عبادت در روي زمين نباشد, كعبه بود: (( ان اول بيت وضع للناس للذي ببكة مباركا و هدي للعالمين )).(1) اين خانه به موجب رويات منقول از اهل بيت (ع ) و بر طبق قول ابن عباس و عطا كه از مفسران اند در زمان حضرت آدم بنا شد شاهد بر اين مطب آية (( و اذ يرفع ابراهيم القواعد من البيت و اسماعيل (2) ابراهيم و اسماعيل پايه هاي خانه را (كه خراب شده بود) بالا بردند)) است . اين ساختمان كه به دست حضرت ابراهيم و اسماعيل ترميم و تكميل شده بود, در عهد عالقه و پس از آنان جرهميان , تجديد بنا شد و هنگامي كه زعامت كه به قصي به كلاب , يكي از اجداد پيامبر اسلام (ص ) رسيد (قرن دوم قبل از هجرت ) كعبه رااز شالوده بركند و از نو آن را بااستوارترين كيفيت ممكن در آن زمان بنا كرد و دارالندوه را در كنارش بنانها در آن مركز حكومت و محل تصميم گيري هاي آنان بود آن گاه كعبه را به شاخه هاي گوناگون قبيله قريش اختصاص داد كه منازل شان را اطراف خانه بنا كردند. پنج سال پيش از بعثت رسول گرامي اسلام , سيل عظيمي در مكه اتفاق افتاد كه خانه را از اساس ويران ساخت . قبايل عرب كه ساكن مكه بودند, به تجديد بناي كعبه اقدام كردند و هر قبيله اي بخشي از هزينه آن راتقبل كرد. معمار اين بنا, با قوم رومي بود, به همياري درودگري از مصر, و چون ساختمان كعبه به جايي رسيد كه مي بايست حجرالاسود نصب شود, ميان قبايل اختلاف پديد آمد كه چه كسي و از چه قبيله اي به اين افتخار مفتخرگردد. سرانجام اين اختلاف باورود پيامبر كه در آن موقع 35سال داشت و به محمدامين معروف و مشهور بود و همه قبائل او را به خوب و پاكي مي شناختند, حل شد. آن حضرت عبايي را پهن كرد و حجر الاسود را برداشت و در آن گذاشت و به نماينده هاي قبايل فرمود: هر يك گوشه اي از عبا را گرفتند و چون به محاذي مكان حجر الأسود رسيد,پيامبر سنگ را برداشت و در جاي خود نصب كرد .

در عهد زعامت عبدالله بن زبير, كه به دستور يزيد بن معاويه لشكري به فرماندهي (( حصين بن نميرا)) براي جنگ با عبدالله بن زبير به مكه اعزام شد, كعبه را به منجنيق بستند. بخشي از خانه خدا خراب شد. عبدالله بن زبيرتصميم گرفت خانه را از اساس خراب كند و به كيفيت بهتر, بسازد. دستور داد گچ بسيار نفيسي از يمن آوردند و خانه را بنا كردند و هجر اسماعيل را ضميمه كعبه ساخت و در كعبه به زمين چسبيده بود و چون كارساختمان به اتمام رسيد, آن را به مشك و عنبر عطر آگين كرد و پرده اي زيبا بر آن بپوشانيد. اين كار در 17رجب سال 64هجري پايان يافت .

اما هنگامي كه حجاج بن يوسف از سوي عبدالملك بن مروان به نبرد با عبدالله زبير آمد, عبدالله شكست خوردو شكته شد. عبدالملك به حجاج فرمان داد كعبه را از حيث طول عرض و ارتفاع به حال نخست كه در عهد قريش بود برگرداند.

سلطان سليمان عثماني در 96سقف آن را تجديد نمود و در سال 121سلطان احمد عثماني با اندك مرمتي آن را تجديد نمود و در سال 139سيل ديوارهاي شمالي و شرقي و غربي را خراب نمود و سلطان مراد چهارم آن راتعمير كرد .

در سال 1273هجري قمري سلطان عبدالمجيد عثماني ناوداني از طلا به كعبه هديه كرد كه هم اكنون موجود ومنصوب است .(3)

(پـاورقي 1. آل عمران (3 آية 96

(پـاورقي 2.بقره (2 آيه 127.

(پـاورقي 3ـ سيد مصطفي دشتي , معارف و معاريف , ج 8 ص 521